Czy inżynier środowiska to zawód przyszłości?

23 maja, 2022 Katarzyna Marasek

Racjonalne i zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska to jedne z najistotniejszych kroków, jakie można podjąć, by ograniczyć negatywne skutki działalności człowieka. Inżynierowie środowiska są odpowiedzialni za infrastrukturę i w oparciu o swoje projekty tworzą przyszłość dla kolejnych pokoleń. Jak wygląda ich ścieżka kariery i jak kształtują się perspektywy rozwoju tego zawodu?

Spis treści

Studia na kierunku Inżynieria Środowiska

Inżynieria Środowiska, to studia inżynierskie lub magisterskie, trwające od 3,5 do 4 lat (studia I stopnia) oraz od 1,5 do 2 lat (studia II stopnia), kończące się uzyskaniem dyplomu inżyniera, magistra lub magistra inżyniera. W naszym kraju kierunek ten jest bardzo popularny, o czym świadczy możliwość podjęcia studiów na prawie 30 uczelniach.
Studenci zdobywają wiedzę z zakresu nauk matematyczno – przyrodniczych, techniki oraz szeroko pojętej ekologii. W oparciu o nowoczesne rozwiązania uczą się, jak racjonalnie wykorzystywać i przekształcać środowisko, by nie dopuścić do jego zniszczenia. Wśród podstawowych umiejętności nabywanych przez studentów są projektowanie, wykonawstwo i eksploatacja urządzeń i obiektów technicznych. Ponadto, w zależności od programu konkretnej uczelni, zdobywają wiedzę z zakresu systemów wodno – gospodarczych, mechaniki gruntów i geotechniki, przetwarzania i zagospodarowania odpadów, rekultywacji terenów zdegradowanych, prawa w inżynierii i ochronie środowiska, kosztorysowania, pozyskania energii z alternatywnych źródeł, itp.
Studenci do wyboru mają szereg specjalności, m. in.:

inżynieria sanitarna
instalacje i urządzenia cieplne i zdrowotne
bhp i zarządzanie środowiskiem
biotechnologia środowiska
gospodarka odpadami
hydroinżynieria
inżynieria terenów zurbanizowanych

W trakcie nauki należy odbyć obowiązkowe praktyki zawodowe. Po ukończeniu studiów można ubiegać się o uzyskanie uprawnień budowlanych, które pozwalają na pełnienie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Dotyczą one instalacji sieciowych, cieplnych, wentylacyjnych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych.

Czym się zajmują inżynierowie środowiska?

Wbrew pozorom, Inżynieria Środowiska nie narodziła się w ostatnich latach, a nawet wiekach. Historia sięga aż po czasy starożytne, kiedy świadomość zapewnienia warunków sanitarnych była na tyle wysoka, że zaczęto projektować pierwsze systemy kanalizacyjne, sieci zaopatrzenia w wodę, publiczne łaźnie.
Obecnie inżynierowie środowiska to wykwalifikowani eksperci zajmujący się projektowaniem i nadzorem nad instalacjami wodno – kanalizacyjnymi, sieciami i urządzeniami grzewczymi, gazowymi, wentylacyjno – klimatyzacyjnymi, a także zagadnieniami związanymi z odnawialnymi źródłami energii. W swojej pracy wykorzystują nowoczesne technologie, dzięki którym coraz bardziej możliwe jest zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska przyrodniczego i projektowanie przyszłości bez zanieczyszczeń.
Obszar działań inżynierów środowiska obejmuje zarówno duże miasta i osiedla, jak i pojedyncze budynki. Ich praca zapewnia nam wygodę codziennego życia. Wewnątrz budynków inżynierowie środowiska tworzą systemy zapewniające nam komfortowe warunki przebywania, jak ciepło, bieżąca woda, czy jakość powietrza.
Inżynierowie środowiska mogą ulepszać i chronić ludzkie środowisko i życie, np. projektując nowoczesne oczyszczalnie, a nawet turbiny, które zmniejszają i zakłócają siłę huraganów. Pole do rozwoju jest ogromne.

Ekolog, czy technik? – predyspozycje zawodowe inżyniera środowiska

Inżynier środowiska to zawód dla osób, które nie tylko chcą korzystać z tego, co daje nam przyroda, ale także mieć realny wpływ na środowisko, w którym żyje. Z powodu przekształcania i niejako dostosowania naturalnego otoczenia do potrzeb ludzi, musi to być osoba z wysokim poczuciem odpowiedzialności za powierzone zadania. Jednocześnie powinna posiadać ścisły i kreatywny umysł, by sprawnie rozwiązywać problemy techniczne i technologiczne. Nie bez powodu w toku kształcenia kładzie się nacisk na rządzące środowiskiem naturalnym prawa fizyki.
W konstruowaniu innowacji bardzo ważna jest otwartość, pomysłowość i umiejętność spojrzenia „krok dalej”. Inżynier środowiska powinien orientować się w obowiązujących przepisach i prawie oraz umieć przewidywać skutki planowanych działań. Doskonała organizacja, skrupulatność i sumienność z pewnością wpłyną na efektywność pracy.
Przydatne są również umiejętności interpersonalne, zwłaszcza w komunikacji z klientami oraz zespołami innych, współpracujących działów.
Czy zatem więcej w nim ekologa, czy inżyniera? Choć w swojej pracy ma do czynienia w większości z inżynierią oraz z ustalonymi przepisami dotyczącymi ochrony przyrody, to żyłka ekologa z pewnością pomaga w świadomym podejmowaniu decyzji i działań. A zapobieganie, czy odwracanie skutków szkodliwego wpływu cywilizacji na świat przyrodniczy może dostarczyć wiele satysfakcji.

Zobaczcie także: Zarobki inżyniera – od czego zależą i jak prezentują się w różnych branżach?

Inżynierowie środowiska na rynku pracy

Interdyscyplinarność Inżynierii Środowiska otwiera przed studentami duży wachlarz możliwości na rynku pracy. Najwięcej absolwentów znajduje zatrudnienie w branży instalacyjno – budowlanej. Podejmują pracę przy projektowaniu, budowie, eksploatacji i modernizacji instalacji w obrębie infrastruktury wodnej, sanitarnej, gazowej, grzewczej, wentylacyjnej, klimatyzacyjnej itd.

Poza tym, w zależności od ukończonej specjalizacji i obranej ścieżki rozwoju, mogą pracować w:

branży energetycznej przy nowoczesnych systemach produkcji energii elektrycznej i ciepła
przedsiębiorstwach zajmujących się oczyszczaniem ścieków, unieszkodliwianiem odpadów, rekultywacją środowiska
przedsiębiorstwach wodociągowych
firmach związanych z recyklingiem
jednostkach planowania przestrzennego
administracji samorządowej i państwowej
biurach konsultingowych zajmujących się doradztwem w obrębie zarządzania i ochrony środowiska
instytucjach i laboratoriach naukowo – badawczych
firmach np. budowlanych, jako kosztorysant
handlu na stanowisku przedstawiciela, bądź konsultanta
produkcji i usługach, których działalność wiąże się z potencjalnym zagrożeniem dla środowiska

Pracodawcy stawiają na praktykę i kompetencje poparte szeroką wiedzą. Cenione są także dodatkowe umiejętności, np. programowanie, czy język obcy stosowany w branży. Po przepracowaniu kilku lat i zdobyciu doświadczenia można awansować na wyższe stanowiska specjalistyczne lub kierownicze, bądź otworzyć własną działalność oferującą kompleksowe usługi, np.: instalacyjno – projektowe.

Przyszłość Inżynierii Środowiska

Troska o planetę coraz bardziej zakorzenia się w naszej świadomości, a postęp technologiczny umożliwia wybór rozwiązań zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.
Inżynieria środowiska prężnie rozwija się, zwłaszcza w sektorach opartych na surowcach odnawialnych. Inteligentne miasta, innowacyjna infrastruktura, energooszczędne budynki, niskoemisyjne zakłady przemysłowe, prośrodowiskowe technologie – to przyszłość, którą zapewnić nam mogą inżynierowie środowiska. Stałe zapotrzebowanie na wykwalifikowanych pracowników wąskich specjalizacji sprawia, że to zdecydowanie zawód przyszłości.
Inżynierowie środowiska projektują rzeczy często niezauważalne w naszej codzienności, bez których nie wyobrażamy sobie życia. Ważne, by tworzone były z zachowaniem równowagi i poszanowaniem przyrody. Im większa świadomość i wiedza inżynierów, tym większa szansa na życie w zdrowym, niezanieczyszczonym środowisku.

________________________________________________________________________________________________

Źródło zdjęcia głównego: Unsplash@ThisisEngineering RAEng