Kim chcą być w przyszłości dzisiejsze nastolatki? Te trzy zawody interesują ich najbardziej

fot. LightField Studios / Shutterstock.com

Zostać psychologiem, specjalistą IT lub lekarzem – takie marzenia mają dzisiejsze nastolatki, które uczą się jeszcze w szkołach średnich. Jak wyobrażają sobie swoją przyszłość i co myślą teraz o swojej karierze zawodowej, którą wkrótce przyjdzie im rozpocząć?

„Trudno powiedzieć / jeszcze nie wiem” – tak brzmiała odpowiedź ponad jednej trzeciej (34,5 proc.) młodych Zetek na pytanie „Gdzie chciał(a)byś pracować po ukończeniu edukacji?”. To dość symptomatyczne dla dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości rynkowej. Badanie ogólnopolskie „Aspiracje edukacyjne i zawodowe uczniów szkół średnich” zostało przeprowadzone na blisko 17 tys. uczniów w wieku 17-19 lat przez Thinkstat z Państwowego Instytutu Badawczego pod koniec 2023 roku. Wzięli w nim udział uczniowie liceów ogólnokształcących, techników i szkół branżowych. I chociaż znaczna część z nich nie ma planów dotyczących swojej przyszłości zawodowej, pozostali najbardziej zainteresowani są trzema branżami. Jakimi?

Gdzie chcą pracować nastolatki?

Zobacz też

Społeczeństwo „Podejście młodych czasem wywołuje irytację” – socjolożka, dr Marta Bierca o tym, czego żałują i jakie są pokolenia Z i Y w pracy

Wśród współczesnych nastolatków najbardziej popularne są trzy branże. Jedna na dziesięć osób chciałaby związać swoją przyszłość z IT (10,3 proc.) albo psychologią (9,4 proc.). Z kolei 8 proc. badanych interesuje medycyna. Uczniowie wymienili też:

• służby mundurowe (6,5 proc.),
• rozrywkę i sztukę (6,5 proc.),
• języki obce (6,3 proc.),
• gry komputerowe (6,2 proc.),
• usługi (6,1 proc.),
• sport (5,7 proc.)
• i handel (5,7 proc.).

Chłopcy częściej preferują branże techniczne – powiązane z informatyką, tworzeniem gier komputerowych, budownictwem oraz mechaniką i budową maszyn. Dziewczęta po ukończeniu szkoły średniej wyraźnie chętniej podjęłyby pracę związaną z takimi dziedzinami, jak: psychologia, medycyna, rozrywka, sztuka oraz języki obce

– czytamy w raporcie nt. badania.

Znaczenie ma nie tylko płeć, ale także szkoła do jakiej uczęszczają ankietowani. Wśród uczniów technikum największą popularnością cieszy się informatyka. Licealiści swoją karierę najchętniej wiążą z psychologią.

Kim chcą zostać nastolatki?

A o pracy w jakich zawodach marzą uczniowie planujący swoje kariery?

Uczniowie kończący naukę w szkole ponadpodstawowej najczęściej chcieliby podjąć pracęw zawodach, takich jak: psycholog/terapeuta (10,5 proc.), programista (9,3 proc.) oraz w specjalizacjach związanych z medycyną – lekarz/stomatolog/pracownik usług medycznych (9,1 proc.)

– dowiadujemy się z raportu.

Popularność danego stanowiska – tak jak w przypadku branż – zdeterminowana jest przez płeć badanych oraz szkołę, w jakiej się uczą. I tak dziewczyny, podobnie jak uczniowie liceów ogólnokształcących najchętniej widzą się w zawodzie psychologa/terapeuty, a chłopcy i uczęszczający do techników chcieliby pracować jako programiści. Wciąż jednak co czwarta z osób (24,1 proc.), które niebawem zakończą ponadpodstawowy etap edukacji nie wie, jaki zawód wybrać.

Gdzie chcą pracować nastolatki – na swoim czy w korpo? 

Więcej niż jedna trzecia (35,1 proc.) uczniów za najbardziej atrakcyjną formę pracy uważa prowadzenie własnej działalności gospodarczej, a ponad połowa (54,7 proc.) rozważa wcielenie tego planu w życie. Częściej chłopcy niż dziewczęta. Poza założeniem własnej firmy, polskim nastolatkom podobałaby się praca w międzynarodowej firmie (30,3 proc.) i rodzinnym przedsiębiorstwie (22,4 proc.).

Co trzeci uczeń kończący szkołę ponadpodstawową (34,5 proc.) nie wie, w jakim miejscu chciałby podjąć pracę po ukończeniu edukacji. Co czwarty (26,5 proc.) chciałby pracować w województwie, w którym obecnie mieszka, natomiast co piąty (20,3 proc.) najchętniej podjąłby pracę za granicą

– donosi raport.

Uczniowie chcący podjąć zatrudnienie poza Polską, najchętniej znaleźliby zatrudnienie w takich krajach jak:

• Niemcy (23,6 proc.),
• Wielka Brytania (14,3 proc.),
• Holandia (12,6 proc.).

Co o pracy myślą polskie nastolatki? 

Zobacz też

Społeczeństwo Mówią o nich, że mają same wymagania, ale dla nich liczy się coś więcej niż kasa. Pokolenie Z chce w pracy nowych wartości

Kiedy mówi się o Zetkach i ich podejściu do pracy, życia, szczególną uwagę zwraca się na ich potrzebę niezależności, potrzebę zmiany świata i samorealizacji poprzez pasję. Praca jest dla nich nie celem samym w sobie i ważne jest dla nich, aby odzwierciedlała ich wartości. 

Ma to swoje potwierdzenie w badaniach. Ponad trzy czwarte młodzieży (76,5 proc.) chce mieć zawód dający jej zadowolenie/satysfakcję. A co ponadto? Chcą mieć:

• zawód dający im pieniądze, wysokie dochody (71,3 proc.),
• pracę dającą niezależność (24,8 proc.),
• taką, która pozwala łączyć pracę zawodową i życie osobiste/rodzinne (24,6 proc.),
• zawód dający możliwość rozwoju, kariery (22,7 proc.),
• posadę pozwalającą pomagać innym ludziom (15,1 proc.),
• zajęcie dające mi szacunek w społeczeństwie (9,6 proc.),
• zawód dający możliwość wpływu na otoczenie (9,4 proc.).

Blisko ośmiu na dziesięciu badanych (78,9 proc.) jest zdania, że szczęście zapewni im w przyszłości osiągnięcie zamierzonych celów zawodowych. I większość z nich (76,1 proc.) optymistycznie myśli o tym, co czeka ich na ścieżce kariery w kolejnych latach. 

Joanna Tracewicz

Redaktor naczelna RocketSpace.pl

Od ponad dekady działa w mediach. Publikowała w "Polityce", "VICE" czy "Dzienniku Zachodnim". Przez wiele lat pełniła funkcję szefowej serwisu Rozrywka.Blog w Grupie Spider's Web. Na bieżąco śledzi trendy społeczne i wiadomości popkulturowe. W myśl tego, że "wszystko jest połączone", interesuje ją interdyscyplinarne podejście do zjawisk.