L4 na wypowiedzeniu – prawa pracownika i najważniejsze informacje

fot. Canva

Okres wypowiedzenia to szczególny czas w życiu zawodowym, który wiąże się z wieloma zmianami, a także niepewnością. Dla pracowników jest to często okres stresu i napięcia, co może odbić się na ich zdrowiu. W takiej sytuacji pojawia się wiele pytań dotyczących możliwości skorzystania ze zwolnienia lekarskiego, jego wpływu na okres wypowiedzenia oraz przysługujących świadczeń. W tym kompleksowym przewodniku rozwiejemy wszystkie wątpliwości związane z L4 na wypowiedzeniu.

Z tego artykułu dowiesz się:

• jakie prawa przysługują Ci podczas L4 na wypowiedzeniu i jak je egzekwować,
• w jaki sposób zwolnienie lekarskie wpływa (lub nie) na długość okresu wypowiedzenia,
• jak naliczane jest wynagrodzenie chorobowe i kto odpowiada za jego wypłatę,
• jaki wpływ ma L4 na urlop wypoczynkowy i zasady jego rozliczania,
• co dzieje się z zasiłkiem chorobowym po zakończeniu stosunku pracy,
• jakie są zasady i procedury kontroli zwolnienia lekarskiego,
• jak prawidłowo uzyskać L4 podczas wypowiedzenia i jakie dokumenty są potrzebne.

Czy można pójść na L4 w trakcie wypowiedzenia?

Prawo do korzystania ze zwolnienia lekarskiego podczas okresu wypowiedzenia jest jednym z podstawowych uprawnień pracowniczych, zagwarantowanych w Kodeksie pracy. Warto podkreślić, że pracownik zachowuje wszystkie prawa wynikające ze stosunku pracy aż do ostatniego dnia okresu wypowiedzenia. Oznacza to, że jeśli lekarz stwierdzi niezdolność do pracy, może wystawić zwolnienie lekarskie, które pracodawca musi zaakceptować bez żadnych zastrzeżeń.

Co szczególnie istotne, art. 41 Kodeksu pracy zapewnia dodatkową ochronę pracownikom przebywającym na zwolnieniu lekarskim. W praktyce oznacza to, że pracodawca nie może wręczyć wypowiedzenia osobie, która aktualnie przebywa na L4. Ta ochrona ma jednak swoje wyjątki. Nie obowiązuje w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy. Warto również pamiętać, że ochrona ta działa jednostronnie – sam pracownik może złożyć wypowiedzenie, kiedy jest na zwolnieniu lekarskim.

Zobacz też

Na zdrowie „Pracodawca ma dać środowisko, w którym każdy będzie mógł sięgnąć po swoje szczęście w pracy”. Z psycholożką o wypaleniu zawodowym

Czy zwolnienie lekarskie wydłuża okres wypowiedzenia?

Jednym z najczęściej powtarzanych mitów dotyczących L4 na wypowiedzeniu jest przekonanie, że choroba automatycznie wydłuża okres wypowiedzenia. Jest to nieprawda – zwolnienie lekarskie nie ma żadnego wpływu na długość okresu wypowiedzenia. Umowa o pracę zakończy się dokładnie w tym samym terminie, który został pierwotnie ustalony. I to bez względu na to, czy pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, czy nie.

Świadczenia przysługujące podczas L4 na wypowiedzeniu

Kwestia świadczeń podczas zwolnienia lekarskiego w okresie wypowiedzenia jest szczegółowo uregulowana przepisami prawa pracy. System wypłacania świadczeń opiera się na dwóch głównych filarach: wynagrodzeniu chorobowym od pracodawcy oraz zasiłku chorobowym z ZUS. Warto dokładnie zrozumieć te mechanizmy, aby wiedzieć, czego możemy się spodziewać w czasie choroby.

Wynagrodzenie chorobowe to świadczenie, które w pierwszej kolejności wypłaca pracodawca. Jego długość jest uzależniona od wieku pracownika. To istotny czynnik, często pomijanym w dyskusjach na ten temat. Dla pracowników do 50. roku życia okres ten wynosi pierwsze 33 dni w roku kalendarzowym. Natomiast w przypadku pracowników, którzy przekroczyli 50. rok życia, pracodawca wypłaca wynagrodzenie chorobowe tylko przez pierwsze 14 dni. Jest to ważne rozróżnienie, które bezpośrednio wpływa na to, kiedy pracownik przechodzi pod opiekę ZUS.

Zasiłek chorobowy przejmuje ZUS po wykorzystaniu okresu wynagrodzenia chorobowego. Standardowa wysokość zasiłku to 80 proc. podstawy wymiaru, jednak w niektórych przypadkach może być wyższa. Na przykład, jeśli niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy lub z choroby przypadającej w czasie ciąży, zasiłek może wynosić nawet 100 proc. podstawy wymiaru. Maksymalny okres pobierania zasiłku to 182 dni. Jednak w przypadku gruźlicy lub choroby przypadającej w czasie ciąży można go wydłużyć nawet do 270 dni.

Wpływ L4 na urlop wypoczynkowy

Relacja między zwolnieniem lekarskim a urlopem wypoczynkowym w okresie wypowiedzenia jest szczególnie złożona i wymaga dokładnego wyjaśnienia. Podstawowa zasada mówi, że zwolnienie lekarskie przerywa rozpoczęty urlop wypoczynkowy, co ma bardzo praktyczne konsekwencje dla pracownika.

Warto szczegółowo przeanalizować wszystkie aspekty tej sytuacji:

1. dni urlopowe, które zostały przerwane przez L4, nie przepadają. Pracownik zachowuje do nich pełne prawo,
2. za niewykorzystany urlop pracodawca ma obowiązek wypłacić ekwiwalent pieniężny. Jest obliczany według specjalnej formuły uwzględniającej aktualne wynagrodzenie,
3. pracodawca nie może wywierać presji na pracowniku, aby ten wykorzystał urlop w czasie choroby – byłoby to działanie niezgodne z prawem,
4. ekwiwalent za niewykorzystany urlop powinien zostać rozliczony wraz z ostatnim wynagrodzeniem, co stanowi istotny element końcowego rozliczenia z pracodawcą.

Prawa pracownika dotyczące urlopu podczas L4 na wypowiedzeniu

Zasiłek chorobowy po zakończeniu pracy

Szczególnie istotna jest kwestia kontynuacji zasiłku chorobowego po zakończeniu stosunku pracy. Wielu pracowników nie wie, że ich prawa do świadczeń nie kończą się automatycznie wraz z końcem okresu wypowiedzenia. ZUS może nadal wypłacać zasiłek chorobowy. Muszą jednak zostać spełnione określone warunki.

Podstawowym wymogiem jest zachowanie ciągłości niezdolności do pracy przez minimum 30 dni. Jest to warunek bezwzględny. Nawet jednodniowa przerwa w zwolnieniu lekarskim może spowodować utratę prawa do dalszych świadczeń. Dodatkowo, choroba musi rozpocząć się w ściśle określonym czasie:

• standardowo nie później niż 14 dni od ustania zatrudnienia
• w przypadku chorób zakaźnych termin ten wydłuża się do 3 miesięcy

Po spełnieniu tych warunków pracownik może otrzymywać zasiłek maksymalnie przez 91 dni. Jest to okres znacznie krótszy niż standardowy okres zasiłkowy (182 dni). Wynika to z faktu, że świadczenie wypłacane jest już po ustaniu stosunku pracy.

Kontrola zwolnienia lekarskiego

System kontroli zwolnień lekarskich jest rozbudowany i wielopoziomowy. Zarówno pracodawca, jak i ZUS mają prawo do weryfikacji zasadności i prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, nawet w okresie wypowiedzenia. Jest to szczególnie istotne, ponieważ niektórzy pracownicy mogą być kuszeni, aby wykorzystać L4 niezgodnie z jego przeznaczeniem.

Kontrola może przybierać różne formy:

1. wizyta kontrolna w miejscu zamieszkania pracownika,
2. wezwanie na badanie przez lekarza orzecznika ZUS
3. sprawdzenie, czy pracownik nie wykonuje w tym czasie innej pracy zarobkowej.
4. weryfikacja, czy wykorzystanie zwolnienia jest zgodne z zaleceniami lekarskimi.

W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości konsekwencje mogą być poważne:

• utrata prawa do świadczeń chorobowych,
• konieczność zwrotu nienależnie pobranych świadczeń,
• w skrajnych przypadkach rozwiązanie umowy w trybie dyscyplinarnym.

Tabela świadczeń podczas L4 na wypowiedzeniu

Najczęściej zadawane pytania

Przygotowaliśmy tę sekcję w odpowiedzi na rzeczywiste pytania i wątpliwości, które najczęściej pojawiają się w kontekście L4 podczas wypowiedzenia. Szczegółowo wyjaśnimy każdą kwestię, aby rozwiać wszelkie niejasności.

Czy można złożyć wypowiedzenie będąc na L4?

Tak, pracownik ma pełne prawo do złożenia wypowiedzenia podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim. Jest to szczególnie istotne – w przeciwieństwie do pracodawcy, pracownik może zakończyć stosunek pracy podczas choroby. Należy jednak pamiętać o prawidłowej formie złożenia wypowiedzenia – najlepiej pisemnej, z potwierdzeniem odbioru. W przypadku niemożności osobistego dostarczenia dokumentu (np. ze względu na chorobę), można skorzystać z poczty poleconej lub, jeśli pracodawca wyrazi zgodę, z formy elektronicznej.

Czy pracodawca może zwolnić pracownika na L4?

Co do zasady, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy pracownikowi przebywającemu na zwolnieniu lekarskim. Jest to jedna z form ochrony pracownika wynikająca wprost z Kodeksu pracy. Istnieją jednak dwa wyjątki od tej reguły:

1. ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa,
2. likwidacja firmy.

Warto dodać, że ochrona ta nie działa w przypadku umów na okres próbny krótszy niż 6 miesięcy oraz gdy pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.

Jak długo może trwać L4 na wypowiedzeniu?

Zwolnienie lekarskie może trwać przez cały okres wypowiedzenia, a nawet dłużej. W praktyce oznacza to:

• podczas trwania stosunku pracy – maksymalnie 182 dni (270 dni w przypadku gruźlicy),
• po zakończeniu zatrudnienia – dodatkowe 91 dni (przy spełnieniu określonych warunków),
• w przypadku chorób w ciąży – okres ten może zostać wydłużony.

Procedura uzyskiwania L4 podczas wypowiedzenia

Proces uzyskiwania zwolnienia lekarskiego podczas okresu wypowiedzenia nie różni się od standardowej procedury, jednak warto znać kilka istotnych szczegółów:

Wizyta u lekarza:

• może być tradycyjna lub w formie teleporady,
• lekarz musi ocenić rzeczywisty stan zdrowia,
• konieczne jest przedstawienie informacji o aktualnym zatrudnieniu.

Dokumentacja:

• e-zwolnienie jest automatycznie przekazywane do pracodawcy i ZUS,
• warto zachować numer zwolnienia dla własnej dokumentacji,
• w przypadku zwolnienia papierowego należy dostarczyć je pracodawcy w ciągu 7 dni.

Obowiązki pracownika podczas L4:

• przestrzeganie zaleceń lekarskich,
• przebywanie pod wskazanym adresem,
• wykorzystywanie zwolnienia zgodnie z jego przeznaczeniem,
• niezwłoczne informowanie o zmianie adresu pobytu.

Podsumowanie

Zwolnienie lekarskie podczas okresu wypowiedzenia to sytuacja, która wymaga szczególnej uwagi i znajomości swoich praw. Najważniejsze punkty do zapamiętania:

Twoje prawa są chronione:

• masz pełne prawo do L4 podczas wypowiedzenia,
• przysługują ci wszystkie świadczenia,
• L4 nie wydłuża okresu wypowiedzenia.

Świadczenia finansowe:

• początkowo otrzymujesz wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy,
• następnie zasiłek chorobowy z ZUS,
• możliwość kontynuacji zasiłku po zakończeniu pracy.

Aspekty praktyczne:

• prawidłowe dokumentowanie choroby,
• przestrzeganie zasad podczas zwolnienia,
• możliwość kontroli ze strony pracodawcy lub ZUS.

Jeśli planujesz zmianę pracy, warto już teraz zapoznać się z aktualnymi ofertami zatrudnienia. Sprawdź możliwości na RocketJobs.pl lub przejrzyj oferty w konkretnych miastach, np. w Krakowie.

Artykuł zgodny ze stanem prawnym na dzień 4 lutego 2025 roku. W przypadku wątpliwości zalecamy konsultację z prawnikiem lub specjalistą prawa pracy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy
2. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
3. Interpretacje i stanowiska Państwowej Inspekcji Pracy
4. Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach dotyczących zwolnień lekarskich

Zespół redakcyjny

RocketSpace.pl

RocketSpace.pl to magazyn portalu pracy przyszłości – RocketJobs.pl. Misją RocketSpace.pl jest zwiększanie świadomości społecznej w kwestiach związanych z rynkiem pracy. Jesteśmy tam, gdzie każdy pracownik white collar. Śledzimy na bieżąco najnowsze trendy na rynku pracy.