Zgodnie z prawem

Umowa zlecenie a emerytura: Wpływ na staż i wysokość świadczenia

3 września, 2024 Artur Lamali

W dzisiejszych czasach, gdy rynek pracy staje się coraz bardziej elastyczny, umowa zlecenie zyskuje na popularności zarówno wśród pracodawców, jak i pracowników. Jednak wielu Polaków zastanawia się, jak ten rodzaj umowy wpływa na ich przyszłą emeryturę. Czy lata przepracowane na zleceniu „przepadną” przy obliczaniu emerytury? A może wręcz przeciwnie – przyczynią się do wyższego świadczenia? W tym artykule rozwiejemy wszelkie wątpliwości związane z tematem umowy zlecenie a emerytury.

Spis treści

Z tego artykułu dowiesz się:

Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy uprawniającego do emerytury
Jak umowa zlecenie wpływa na wysokość przyszłego świadczenia emerytalnego
Jakie są zasady zatrudniania emerytów na umowę zlecenie
Jak maksymalizować korzyści emerytalne przy umowie zlecenie
Jakie są aktualne regulacje prawne i perspektywy zmian w tym zakresie

Umowa zlecenie a staż pracy do emerytury

Zacznijmy od kluczowej kwestii: czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy uprawniającego do emerytury?

Definicja stażu pracy

Staż pracy to łączny okres zatrudnienia, który jest brany pod uwagę przy ustalaniu prawa do emerytury oraz jej wysokości. W Polsce minimalny staż pracy wymagany do uzyskania emerytury wynosi 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn.

Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy?

Niestety, odpowiedź na to pytanie nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Generalnie umowa zlecenie, będąc umową cywilnoprawną, nie wlicza się do stażu pracy w rozumieniu przepisów emerytalnych. Oznacza to, że okresy pracy na podstawie umowy zlecenie nie są automatycznie uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury.

Wyjątki – kiedy umowa zlecenie może być wliczona do stażu

Istnieją jednak sytuacje, w których praca na umowę zlecenie może zostać uznana za okres składkowy, a tym samym wpłynąć na staż pracy. Dzieje się tak, gdy:

Umowa zlecenie była oskładkowana, czyli odprowadzano od niej składki na ubezpieczenie społeczne.
Umowa zlecenie w praktyce spełniała warunki umowy o pracę (tzw. „umowa śmieciowa”).

W drugim przypadku, jeśli zleceniobiorca udowodni, że jego praca miała charakter podporządkowany, wykonywana była w określonym miejscu i czasie, a zleceniodawca sprawował nad nim nadzór – może starać się o uznanie tego okresu za stosunek pracy.

Wpływ umowy zlecenie na wysokość emerytury

Choć umowa zlecenie generalnie nie wlicza się do stażu pracy, może mieć istotny wpływ na wysokość przyszłego świadczenia emerytalnego.

Składki emerytalne od umowy zlecenie

Od 2016 roku obowiązują przepisy, które nakazują odprowadzanie składek emerytalnych od umów zlecenie do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Oznacza to, że nawet jeśli pracujesz na kilku umowach zlecenie, składki będą odprowadzane tylko do określonego limitu.

Jak umowa zlecenie wpływa na kapitał emerytalny

Każda składka emerytalna odprowadzona od umowy zlecenie zasila indywidualne konto ubezpieczonego w ZUS. Te środki są następnie uwzględniane przy obliczaniu wysokości emerytury. Im więcej składek i im są one wyższe, tym większy kapitał emerytalny, a co za tym idzie – wyższe świadczenie w przyszłości.

Porównanie z umową o pracę

Aspekt	Umowa zlecenie	Umowa o pracę
Wliczanie do stażu pracy	Nie (z wyjątkami)	Tak
Odprowadzanie składek emerytalnych	Tak (do limitu)	Tak (bez limitu)
Wpływ na wysokość emerytury	Pośredni (przez składki)	Bezpośredni
Ochrona pracownicza	Ograniczona	Pełna

Jak widać, umowa o pracę jest korzystniejsza z punktu widzenia przyszłej emerytury. Nie oznacza to jednak, że praca na zlecenie jest całkowicie niekorzystna – ważne jest, by mieć świadomość różnic i odpowiednio planować swoją przyszłość emerytalną.

Umowa zlecenie dla emerytów

Wiele osób zastanawia się, czy po przejściu na emeryturę mogą dorabiać na umowę zlecenie. Oto co warto wiedzieć:

Zasady zatrudniania emerytów na umowę zlecenie

Emeryci mogą swobodnie zawierać umowy zlecenie, jednak muszą pamiętać o limitach dorabiania. Przekroczenie określonych progów może skutkować zmniejszeniem lub zawieszeniem świadczenia emerytalnego.

Składki ZUS od umowy zlecenie emeryta

Emeryt pracujący na umowę zlecenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, chyba że ma ustalone prawo do emerytury lub renty i jednocześnie pozostaje w stosunku pracy. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Limity dorabiania dla emerytów

Od 1 marca 2024 roku obowiązują następujące limity:

70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 5196,50 zł brutto (można dorobić bez konsekwencji)
130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia: 9648,50 zł brutto (po przekroczeniu emerytura zostaje zawieszona)

Warto regularnie sprawdzać aktualne limity na stronie ZUS, gdyż mogą one ulec zmianie.

Praktyczne aspekty umowy zlecenie w kontekście emerytury

Zalety i wady umowy zlecenie dla przyszłych emerytów

Zalety:

Elastyczność zatrudnienia
Możliwość łączenia różnych form pracy
Niższe koszty dla pracodawcy, co może przekładać się na wyższe wynagrodzenie netto

Wady:

Brak wliczania do stażu pracy
Ograniczone odprowadzanie składek emerytalnych
Mniejsza stabilność zatrudnienia

Jak maksymalizować korzyści emerytalne przy umowie zlecenie

Negocjuj jak najwyższe wynagrodzenie, aby składki emerytalne były odprowadzane od maksymalnej kwoty.
Rozważ dobrowolne opłacanie wyższych składek emerytalnych.
Inwestuj nadwyżki finansowe w długoterminowe oszczędności emerytalne, np. IKE lub IKZE.
Dąż do przekształcenia umowy zlecenie w umowę o pracę, jeśli to możliwe.

Kiedy warto rozważyć przejście na umowę o pracę

Jeśli zależy Ci na stabilnej emeryturze, warto dążyć do zatrudnienia na umowę o pracę, szczególnie gdy:

Planujesz długoterminową współpracę z pracodawcą
Zbliżasz się do wieku emerytalnego i potrzebujesz uzupełnić staż pracy
Chcesz korzystać z pełnej ochrony pracowniczej

Zmiany prawne i perspektywy na przyszłość

Aktualne regulacje prawne (2024)

Obecnie obowiązują przepisy wprowadzone w 2016 roku, które nakazują oskładkowanie umów zlecenie do wysokości minimalnego wynagrodzenia. Warto śledzić zmiany w prawie, gdyż mogą one wpłynąć na zasady oskładkowania umów cywilnoprawnych.

Planowane zmiany w przepisach

Trwają dyskusje nad dalszym uszczelnianiem systemu i możliwym rozszerzeniem oskładkowania umów zlecenie. Warto monitorować projekty ustaw i komunikaty rządowe w tej sprawie.

Prognozy ekspertów

Eksperci rynku pracy przewidują, że w przyszłości może dojść do dalszego zrównywania umów cywilnoprawnych z umowami o pracę w kontekście oskładkowania i uprawnień pracowniczych. Może to oznaczać korzystne zmiany dla osób pracujących na umowach zlecenie, ale jednocześnie zwiększyć koszty dla pracodawców.

Podsumowanie

Umowa zlecenie, choć nie wlicza się bezpośrednio do stażu pracy uprawniającego do emerytury, ma istotny wpływ na wysokość przyszłego świadczenia poprzez odprowadzane składki. Osoby pracujące na tego typu umowach powinny być świadome zarówno zalet, jak i ograniczeń tej formy zatrudnienia w kontekście zabezpieczenia emerytalnego.

Kluczowe jest aktywne planowanie swojej przyszłości finansowej – niezależnie od formy zatrudnienia. Warto rozważyć dodatkowe formy oszczędzania na emeryturę, takie jak IKE czy IKZE, aby zapewnić sobie komfortową sytuację finansową na jesień życia.

Pamiętaj, że rynek pracy stale się zmienia, a wraz z nim przepisy dotyczące zatrudnienia i emerytur. Bądź na bieżąco z aktualnymi regulacjami i nie bój się szukać profesjonalnego doradztwa w kwestiach związanych z Twoją przyszłą emeryturą.

Najczęściej zadawane pytania

Czy pracując na umowę zlecenie mogę otrzymać emeryturę minimalną? Tak, ale tylko jeśli spełnisz warunek minimalnego stażu pracy (20 lat dla kobiet, 25 lat dla mężczyzn) z innych źródeł, np. z okresów pracy na umowę o pracę.
Czy umowa zlecenie wpływa na wcześniejszą emeryturę? Umowa zlecenie nie jest brana pod uwagę przy ustalaniu prawa do wcześniejszej emerytury, ale odprowadzane składki mogą wpłynąć na jej wysokość.
Czy emeryt może pracować na kilku umowach zlecenie jednocześnie? Tak, emeryt może pracować na kilku umowach zlecenie, ale musi pamiętać o limitach dorabiania, aby nie stracić części lub całości świadczenia.
Jak sprawdzić, ile składek emerytalnych zostało odprowadzonych od mojej umowy zlecenie? Możesz to sprawdzić na swoim koncie w Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS) lub składając wniosek o wydanie informacji o stanie konta w oddziale ZUS.
Czy można „odkupić” lata pracy na umowę zlecenie, aby wliczały się do emerytury? Nie ma takiej możliwości. Okresy pracy na umowę zlecenie nie podlegają „wykupowi” w celu zaliczenia ich do stażu emerytalnego.

Jeśli szukasz pracy, która zapewni Ci stabilne zatrudnienie i korzystne warunki emerytalne, sprawdź aktualne oferty na rocketjobs.pl Znajdziesz tam wiele atrakcyjnych propozycji, zarówno na umowę o pracę, jak i na innych warunkach. Szczególnie polecamy oferty z Warszawy i Krakowa, gdzie rynek pracy jest szczególnie dynamiczny. Dla osób zainteresowanych branżą finansową, warto zajrzeć do sekcji ofert z dziedziny finansów.

Pamiętaj, że wybór formy zatrudnienia to ważna decyzja, która może mieć długofalowe konsekwencje dla Twojej przyszłości emerytalnej. Zawsze dokładnie analizuj warunki proponowanej umowy i nie bój się negocjować z potencjalnym pracodawcą.

Artur Lamali

Team Leader zespołu Community-Led Growth

B2C Growth Marketing & Automation Specialist w justjoin.it i rocketjobs.pl. W dziale marketingu rocketjobs.pl od 2021 roku. Wcześniej związany ze Związkiem Harcerstwa Polskiego i logistyką.