HRakterna środa – rynek pracy w IT w dobie COVID-19

Informacje dotyczące wpływu pandemii koronawirusa na różne obszary życia obiegają zewsząd cały świat. Różne kraje prezentując różne metody radzenia sobie z negatywnymi konsekwencjami spowodowanymi wirusem, przedstawiają je m.in. poprzez raporty, analizy czy debaty. 

Monika Bydełek. Od 5 lat współpracuje z branżą IT jako rekruter i specjalista ds. HR z wykształceniem w obszarze finansów. Zainteresowana rozwojem kompetencji, jest zwolenniczką zasady „lifelong learning”. W obszarze zasobów ludzkich szczególnie zaangażowana w obserwację różnic kulturowych.

Dlaczego ten temat?

Wobec aktualnych okoliczności oraz w wyniku przeglądania różnych serwisów informacyjnych, artykułów i prowadzenia rozmów ze znajomymi, zainteresowało mnie znalezienie odpowiedzi na pytanie – jak epidemia wpływa na polski rynek pracy i zatrudnienia w branży IT? 

Oczywiście, statystyki dotyczące obecnej sytuacji na rynku pracy w Polsce (np. poziomu bezrobocia) możemy znaleźć na stronach GUS lub Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Z kolei z raportów udostępnianych przez portale pracy dowiemy się, jak zmieniała się liczba opublikowanych ogłoszeń o pracę, ilość wstrzymanych rekrutacji lub wręcz ile firm zrezygnowało z prowadzenia rekrutacji, a nawet redukuje zatrudnienia. Jednym z ciekawych projektów, które powstał dla branży IT, dotyczącej aktualnej sytuacji na rynku pracy, jest inicjatywa justjoin.it/live.

Informacje o bieżącej sytuacji na rynku pracy, choć powszechnie dostępne, to jednak z różnych powodów, często nie uwzględniają podziału na specyfikę branży, dziedziny czy kompetencji osób poszukiwanych na rynku pracy. Być może wynika to z faktu, że jest jeszcze za wcześnie na szczegółowe analizy i podsumowania. W niektórych opracowaniach wymieniane są wartości krańcowe, np. obszary czy stanowiska pracy, najbardziej lub najmniej dotknięte negatywnymi skutkami spowolnienia gospodarczego.

Ponieważ temat pandemii jest wciąż aktualny, a sama od kilku lat współpracuję z branżą IT, zastanawiałam się, jakie konsekwencje tej sytuacji możemy zaobserwować w tym sektorze rynku pracy. Podczas rozmów z różnymi osobami z branży i spoza niej, spotkałam się również z ciekawym stwierdzeniem, że programiści należą do grupy “niezagrożonego zawodu” lub też określani są mianem “nietykalnych” – w kontekście rynku pracy. Ale czy na pewno? I skąd wynika takie przekonanie?

Myślę, że takie podejście ma swoje uzasadnienia, co wzmocniło tylko moje zainteresowanie tym tematem. Obszar ten wydaje się ciekawy z wielu powodów, m.in ze względu na to, że: 

• IT może być uważane za jeden z najbardziej stabilnych obszarów polskiego rynku pracy, co nie dziwi, biorąc pod uwagę relatywnie wysoki średni poziom wynagrodzenia (dział informacji i komunikacji) i niski poziom bezrobocia, 
• obecnie widzimy dynamiczny wzrost automatyzacji pracy, cyfryzacji czy uberyzacji usług, 
• usługi informatyczne rozprzestrzeniają zasięg w miejscach pracy, 
• jest to branża, w której istotna jest duża elastyczność pracy, z uwzględnieniem wysokiego współczynnika możliwości pracy zdalnej na tle innych sektorów,  
• jest bardzo duży popyt na specjalistów IT. 

Jak wygląda sytuacja? 

Jednym z ostatnio udostępnionych materiałów było badanie kondycji przedsiębiorstw w branży IT, przeprowadzonej przez zespół Just Join IT, którego celem jest pomoc w zrozumieniu zachodzących zmian na rynku – barometr ITX. Natomiast osobiście chciałam bardziej poznać temat. Dzięki współpracy z tym portalem, udało nam się stworzyć kilka kompaktowych analiz, pozwalających na zaprezentowanie również innych aspektów zjawisk, które pojawiły się od początku roku, uwzględniając moment ogłoszenia pandemii.

Okres, jaki został poddany analizie, to czas od stycznia do końca kwietnia 2020 roku. 

Obszary, które analizowaliśmy, to:

• technologie – sprawdziliśmy, które przeżyły swoją recesję, a które odrodzenie, lub czy w ogóle były jakieś zmiany w tym obszarze,  
• Ilościowe i procentowe ujęcie aplikacji oraz ogłoszeń, 
• poziom doświadczenia zawodowego aplikujących. 

Trochę liczb i wykresów

Wykres 1. Przedstawia, jak procentowo zmieniał się udział ogłoszeń na tablicy ogłoszeń portalu, z rozróżnieniem poszczególnych technologii w ciągu miesięcy styczeń-kwiecień 2020. 

Wykres 1.

Jak widać, największy spadek udziału procentowego w ogłoszeniach z głównym wymaganiem języka programowania, zanotował JavaScript, aż o 3.5 punkta procentowego. Z kolei największy wzrost jest widoczny w ogłoszeniach z wiodącym językiem Java, od początku roku odnotowano wzrost o 1.8 punkta procentowego do końca kwietnia.

To, w jaki sposób kształtuje się udział procentowy ogłoszeń, według wymaganego poziomu doświadczenia zawodowego aplikujących, na przełomie od stycznia do kwietnia 2020 roku, wskazuje nam Wykres 2. Co ciekawe, w ciągu ostatnich 4 miesięcy zmniejszyła się liczba ogłoszeń oferowanych juniorom na rzecz bardziej doświadczonych pracowników. 

Wykres 2.

A kto najczęściej aplikował? Okazuje się, że najczęściej aplikujące osoby to tzw. programiści mid, czyli samodzielni specjaliści, którzy mają już wielomiesięczne doświadczenie zawodowe w swojej profesji. Co ciekawe, liczba aplikujących juniorów zmniejszała się sukcesywnie od początku roku aż do końca kwietnia br. na rzecz rosnącej ilości aplikacji seniorskich – co jest widoczne na Wykresie 3. 

Wykres 3.

W porządku –- wiemy już, jaki był rozkład procentowy aplikujących osób wg ich doświadczenia, ale jak to wygląda pod względem ilości samych aplikacji? Czy to prawda, że specjaliści IT z różnych powodów chętniej rozglądają się za nową pracą i wysyłają swoje zgłoszenia również w tym czasie? Okazuje się, że tak. Według danych portalu Just Join IT liczba wysłanych CV w badanym okresie wzrosła o ponad 6 500! Dokładne dane w poszczególnych miesiącach możemy zobaczyć na Wykresie 4.  

Wykres 4.

Select i jego wartości

Sytuacja na rynku IT w ciągu ostatnich kilku miesięcy ulegała transformacji i cały czas jest pod wpływem pogłębiającego się kryzysu gospodarczego. Wychodząc naprzeciw następującym zmianom, zespół Just Join IT stworzył również platformę wirtualnej “ławeczki” i outplacementu pod nazwą Select, na której to pracodawcy mogą zarekomendować swoich byłych i obecnych pracowników, aby wesprzeć ich w znalezieniu odpowiedniego projektu czy miejsca pracy.

Dzięki danym przekazanym przez zespół Just Join IT możemy dowiedzieć się również, jakie osoby, z jakim doświadczeniem najczęściej były polecane przez swoich byłych lub obecnych pracodawców w miesiącu kwietniu br. w ramach platformy Select (Wykres 5.). Dzięki tym danym wiemy także, jak prezentowały się te liczby w porównaniu z tablicą ogłoszeń portalu Just Join IT z wyszczególnieniem technologii (Wykres 6.).

Wykres 5. 

Co ciekawe, najczęściej polecani byli seniorzy, z ponad 50%-owym udziałem we wszystkich rekomendacjach na platformie.

Wykres 6.

Jak widać, w większości technologii, udział procentowy rekomendacji na platformie Select był wyższy niż udział liczby ogłoszeń na daną specjalizację na tablicy ogłoszeń (job board) platformy Just Join IT. Jedyny wyjątek do tej pory stanowił stosunek procentowy rekomendacji do ogłoszeń stanowisk z wymaganym językiem JavaScript i PHP.

…i na koniec…

Rynek IT, wbrew temu, że wydaje się rynkiem bardzo stabilnym, również znajduje się pod wpływem mniejszych lub większych fluktuacji od początku roku, włączając czas ogłoszenia pandemii na świecie. Dzięki wykresom mieliśmy szansę zaobserwować ciekawe zjawiska z uwzględnieniem poszczególnych technologii oraz poziomem doświadczenia osób poszukujących pracy lub znajdujących się w programie outplacementu. Osobiście myślę, że dane liczbowe są dobrą i często bardzo interesującą formą obserwowania zjawisk zachodzących na świecie, tym bardziej na rynku pracy. 

Jeśli interesuje Cię również podsumowanie aktualnej sytuacji na rynku amerykańskim, zachęcam do przeczytania jednego z artykułów magazynu Forbes lub odkrywania innych danych w różnych źródłach, np. raporty OECD. Sama jestem niezmiernie ciekawa, co przyniesie przyszłość!

Dane: Just Join IT, Just Join Select.

Zespół redakcyjny

RocketSpace.pl

RocketSpace.pl to magazyn portalu pracy przyszłości – RocketJobs.pl. Misją RocketSpace.pl jest zwiększanie świadomości społecznej w kwestiach związanych z rynkiem pracy. Jesteśmy tam, gdzie każdy pracownik white collar. Śledzimy na bieżąco najnowsze trendy na rynku pracy.